Theo báo cáo 6 tháng đầu năm 2014 của Thanh tra Sở Xây dựng Hà Nội, các đội Thanh tra xây dựng quận, huyện, thị xã đã phối hợp với UBND các cấp kiểm tra 7.696 công trình, đã xử lý vi phạm 1.157 trường hợp. Trong đó, có dự án alibaba long phước trường hợp xây dựng không phép, 174 trường hợp xây dựng sai phép, 118 trường hợp vi phạm khác.


Với những quy định trên, nhiều khu đất của cá nhân được các công ty, “cò” đất mua lại, chuyển đổi thành đất ở và phân lô bán nền. Do vậy, hàng loạt chủ đầu tư đã “lách” QĐ19 bằng cách xin chuyển mục đích sử dụng từ đất vườn, đất nông nghiệp thành đất ở đô thị, rồi xin phép xây dựng một căn nhà trên thửa đất. Sau đó, họ vin vào việc thửa đất đã có nhà trên đất để được tách thửa những diện tích chỉ 50m2 ngay tại các quận 2, 7, 9, 12, Bình Tân, Tân Phú, Thủ Đức. Tại huyện Nhà Bè, giới đầu tư không những sử dụng chiêu thức trên để tách thửa mà còn tách thửa dưới hình thức sở hữu chung, cho ra đời hàng loạt nền chỉ khoảng 35 - 40m2/nền.

Hiện dự án alibaba an phước đã được chủ đầu tư tính toán giảm giá thành tới mức tối đa để thu hút khách hàng. Tuy nhiên, nhiều thứ phí mà chính doanh nghiệp địa ốc dù có muốn cũng không thể giảm nữa vì bị ngân hàng, doanh nghiệp liên quan… làm giá. Thị trường bất động sản (BĐS) vẫn còn hàng ngàn căn hộ đang nằm trong tình trạng không ai “ngó”. Những căn hộ này có vô vàn lý do để giải thích cho việc không ai mua như vị trí không đẹp, phong thủy không tốt, hay chất lượng kém… Tuy nhiên, suy cho cùng lý do duy nhất để giải thích cho vấn đề BĐS vẫn khó bán là giá nhiều căn hộ chung cư vẫn quá cao so với giá trị sử dụng thực của dự án đó.

Theo Thông tư 20, việc xem xét quy định các khu vực được chuyển quyền sử dụng đất đã xây dựng hạ tầng cho người dân tự xây dựng nhà ở phải tuân thủ các quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị (quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết) và quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc của khu vực đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, an sinh xã hội và nhu cầu về nhà ở của địa phương.

Một vấn đề nữa đó là việc các doanh nghiệp địa ốc thường phải thuê đơn vị thi công, đơn vị giám sát riêng để đảm nhiệm xây dựng dự án, việc này tất nhiên doanh nghiệp sẽ phải mất thêm một khoản chi phí không hề nhỏ. Ngoài ra, chi phí để lắp đặt điện, công tác phục vụ cho việc cấp thoát nước cũng được nhiều chủ doanh nghiệp địa ốc đánh giá là ngày một tăng, điều này đã ảnh hướng không nhỏ tới giá thành sản phẩm căn hộ bán ra.

Khi thuê được, mức giá thuê khoảng 1,5 triệu đồng/tháng cho căn phòng rộng 52m2, khiến không ít cán bộ công chức vui mừng do giá rẻ. Tuy nhiên, sau 5 năm đưa vào sử dụng, nhiều hạng mục công trình xuống cấp, điều kiện sinh hoạt kém vệ sinh ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân sinh sống trong khu nhà. Theo ông Bằng, việc tăng giá này khiến nhiều gia đình sẽ phải bỏ suất thuê nhà xã hội chuyển ra thuê ngoài. “Có những gia đình làm việc cách 20 km nhưng họ vẫn ngày ngày đi làm rồi về ở vì giá thuê rẻ. Nhà nước đã tạo ra mô hình nhà ở cho người nghèo thì nên giữ những hỗ trợ cho người nghèo một cách ổn định”, ông Bằng nói.

Mô hình nhà ở xã hội cho thuê được đầu tư từ ngân sách nhà nước đang bộc lộ những bất cập. Trong khi đó, mô hình do doanh nghiệp đầu tư lại vướng thủ tục cho thuê khiến những người nghèo đô thị tiếp cận rất khó khăn. Khu nhà ở xã hội cho thuê CT19A khu đô thị Việt Hưng (Long Biên, Hà Nội) gồm 515 căn bao gồm các tòa nhà 6 tầng (không có thang máy). Để thuê khu nhà ở xã hội này, các công chức trên địa bàn Hà Nội phải qua xét hồ sơ chặt chẽ.

Một chủ dự án nhận định, hầu hết các doanh nghiệp đia ốc muốn xây dựng dự án ít nhiều đều phải cần đến nguồn vốn ngân hàng. Chi phí vay ngân hàng để xây dựng dự án chỉ chiếm ít nhất là 10%, con số này về cơ bản là thấp, nhưng nếu ngân hàng có biến động như tăng lãi suất, giảm thời gian vay cũng đủ để làm doanh nghiệp địa ốc lao đao, mà đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ.

Chất lượng nhà xuống cấp nhưng các hộ dân ở đây vừa nhận được thông báo tăng giá tiền nhà từ 29.100 đồng/m2 lên 38.515 đồng/m2. “Với đơn giá mới, tiền nhà mỗi tháng của gia đình tôi nhảy từ 1,6 triệu đồng/tháng lên 2,8 triệu đồng/tháng. Với nhiều người đi làm, tăng hơn 1 triệu đồng/tháng không có vấn đề gì. Nhưng với những gia đình về hưu thì khoản tiền đó không hề nhỏ”, ông Phạm Thanh Bằng, tòa CT19A1 nói.